Solon ve Kanunsuzluk

Atinalı Solon ( 640-559) her biri M,Ö 6. yüzyılda yaşamış, düşünce ve devlet yönetimine yön veren filozof, devlet adamı ve yasa koyuculardan oluşan yedi bilgeden biri.

Yaşadığı çağda ; yaptığı yasalarla demokrasinin temelini atan, halkına yüzlerce yıl atlatan, vatandaşlarının yaşadığı topraklarından eşit oranda yararlanması yönünde adım atan, eşitlik ilkesini hayata geçiren, reformist, ileri görüşlü, güç ve iktidarı halkı lehine kullanıp, gerekli gördüğü anda bunlardan feragat edebilen; şair, filozof ve bilge bir devlet adamı.

Hukukçu ve devlet adamı kimliği yanı sıra, tarihte ilk otobiyografi yazan kişi olan Solon; otobiyografisini şiir şeklinde yazdığı için Atina'nın ilk şairi olarak da anılır. Otobiyografisinde yaptıklarını şiirlerle anlatarak sonraki nesillere aktarmayı ve şiirlerinde halkı bilinçlendirmeyi amaçlar.

Bu şiirlerinden küçük bir örnekte de görüldüğü gibi bilge Solon aslında sadece yaşadığı döneme değil; kanunsuzluğun pençesine düşmüş halka; dil, din, milliyet ve zaman gözetmeden sanki bugüne seslenmekte;

asla zeval bulmaz bizim kentimiz Zeus’un fermanıyla,

yahut kutlu ölümsüzlerin tanrıların niyetiyle;

kudretli-babasının-kızı, yüce gönüllü koruyucu

Pallas Athena, koymuş ellerini üzerine;

oysa paranın peşinde koşan ahmak hemşehrilerimiz

yok etmek istiyor koca kenti,

halkın önderlerinin zihinleri haksızlıkla dolu, kesindir

büyük kibirlerinden çok acılar çekecekleri;

zira ne bilirler ifratı dizginlemeyi ne de düzene sokmayı

ziyafetin şenliğini barışçıl bir şekilde

[…]

koşuyorlar servet peşinde haksız işlerle

[…]

ne kutsal ne kamusal mülk diyorlar

acımasızca çalıp çırpıyorlar bir ordan bir burdan,

ne de gözetiyorlar Hakkaniyet’in kutsi zeminini,

o ki çıkarır sessiz tanığı geçmişte, şimdide,

getirir zaman içinde bütünüyle müstahak olunanı,

zaten bu kaçınılmaz bir yara gelir bütün kentin başına

hızla ilerler kent soysuz bir köleliğe,

ayaklanır kendi kabilesi, uyandırır uyuyan savaşı,

helak eder aziz gençlerinin pek çoklarını;



hasımlarının elinde hızla yerle bir olur çok-sevilen şehir,

haksızlık edenlerin sevdiği kumpaslarda.

mezbuldur bu kötülükler halk arasında· pek çok kimse

dağılır civar memleketlere kuruşa kurşun atarak,

vurulur prangaya utanç içinde satılmak üzere,

[…]

böylelikle gelir kamuya kötülük girer her bir eve,

avlu kapıları tutmak istemez artık onu dışarda,

aşar o yüksek duvarları, mutlaka bulur onu,

köşe bucak kaçsa da girse iç odalara.

yüreğim emrediyor bunları öğretmemi Atinalılara,

zira getiriyor Kanunsuzluk kente pek çok bela,

oysa açığa çıkarır Kanuna-Uygunluk

her şeyin düzenlisini, her şeyin münasibini,

çoğunlukla vurur prangayı haksızların ayağına;

engebeliyi düzgün kılar, ifratı durdurur, kibri zayıflatır,

kurutur cinnetin tomurcuklanan çiçeğini,

doğrultur eğri hükümleri, bildirir haddini kibirli işlere

dur der fitneye fücura,

dur der belalı çekişmenin gazabına, onun eli altında

insanlar için her şey münasiptir, sağduyuludur